تحلیل و بررسی تعزیه از منظر فلسفۀ تئاتر

نوع مقاله : Original Article

نویسنده

دکترای فلسفه، دانشکده زبان‌ها و ادبیات خارجی، دانشگاه تبریز، ایران.‎

چکیده

تعزیه نمایشی ملی و مذهبی است که به نوعی به یک آیین در فرهنگ ما تبدیل شده است. این نمایش در درون خود سرشار از عناصری است که باید دربارۀ آنها و بار دراماتیکی که به همراه دارند، تأمل کرد. تعزیه یک صحنۀ کاملاً نمایشی است، یعنی اجرای یک تعزیه ویژگی‌هایی دراماتیک دارد که از چشم‌انداز مباحث فلسفۀ تئاتر که عموماً به مفهوم اجرا و نمایش می‌پردازد، قابل‌بررسی است. از این رو این مقاله می‌کوشد تعزیه را از منظر مباحثی فلسفی به بحث بگذارد و سویه‌های متفاوت و مشابهِ آن را با آن‌چه که معمولاً تئاتر یا درام می‌نامیم، واکاوی کند. بنابراین ما درصدد هستیم تعزیه را در چارچوبی تازه تحلیل کرده و ظرفیت‌های آن را با توجه مباحث جدیدِ نظری در باب تئاتر آشکار نماییم. به عبارت دیگر، ما در این مقاله به دنبال نقطۀ تلاقیِ تعزیه و مباحث فلسفۀ تئاتر هستیم، مباحثی که در ادبیات پژوهشیِ ما تا حد زیادی مغفول مانده است آن هم بدون این که هیچ یک از دو حوزه، یعنی تعزیه و درام به معنای مدرن، را به یکدیگر تقلیل دهیم.

کلیدواژه‌ها


Amjad, Hamid. (1999). Theatre of the Thirteenth Century. (1st ed.). Tehran: Nila Publishing. [In Persian]
Benjamin, Walter. (2016). Understanding Brecht. (Nima Assipour et al., Trans., 1st ed.). Tehran: Bidgol Publishing. [In Persian]
Beyzaie, Bahram. (2009). Theatre Notebooks (Notebook Nine). Tehran: Nila Publishing. [In Persian]
Dougan, Patrick. (2017). "The Immediacy of Theatre: Notes on Performance with Žižek." In From the Perspective of Theatricality. (Mohsen Maleki, Trans., 1st ed.). Tehran: Ban Publishing. [In Persian]
Floor, Willem. (2017). The History of Theater in Iran. (Amir Najafi, Trans., 1st ed.). Tehran: Afraz Publishing. [In Persian]
Ghoukasian, Zaven. (1992). Conversation with Bahram Beyzaie. (1st ed.). Tehran: Agah Publishing. [In Persian]
Nochlin, Linda. (2020). The Fragmented Body. (Majid Akhgar, Trans., 1st ed.). Tehran: Bidgol Publishing. [In Persian]
Nelhaus, Tobin. (2018). "Critical Realism and Performance Strategies." In Staging Philosophy. (Nariman Afshari, Trans., 1st ed.). Tehran: Bidgol Publishing. [In Persian]
Puchner, Martin. (2018). "Kont Brecht: Theatre, Philosophy, and the Limits of Performance." In Staging Philosophy. (Nariman Afshari, Trans., 1st ed.). Tehran: Bidgol Publishing. [In Persian]
Sadeghi, Ghotboddin. (1993). "Dialogue in Ta'zieh from a Dramaturgical Perspective." Art Quarterly, No. 24. [In Persian]
Sauter, William. (2017). "Responding to Actions: Concepts of Theatricality." In From the Perspective of Theatricality. (Mohammad Sepahi, Trans., 1st ed.). Tehran: Ban Publishing. [In Persian]
Shahla, Shamim. (2020). The Concept of Ta'zieh from Bahram Beyzaie's View. (1st ed.). Tehran: Rowshangaran & Women Studies Publishing. [In Persian]
Taghian, Laleh. (2002). "Ta'zieh: A Traditional, Philosophical, Mystical, and Religious Ritual." In Art Monthly Book, Nos. 53 & 54. [In Persian]
Walker, Julia A. (2018). "The Intersection of the Text/Performance Divide and the Analytic/Continental Divide." In Staging Philosophy. (Nariman Afshari, Trans., 1st ed.). Tehran: Bidgol Publishing. [In Persian]