تحلیل و بررسی تعزیه از منظر فلسفۀ تئاتر

Document Type : Original Article

Author

10.22081/jti.2025.71905.1078

Abstract

تعزیه نمایشی ملی و مذهبی است که به نوعی به یک آیین در فرهنگ ما تبدیل شده است. این نمایش در درون خود سرشار از عناصری است که باید دربارۀ آنها و بار دراماتیکی که به همراه دارند، تأمل کرد. تعزیه یک صحنۀ کاملاً نمایشی است، یعنی اجرای یک تعزیه ویژگی‌هایی دراماتیک دارد که از چشم‌انداز مباحث فلسفۀ تئاتر که عموماً به مفهوم اجرا و نمایش می‌پردازد، قابل‌بررسی است. از این رو این مقاله می‌کوشد تعزیه را از منظر مباحثی فلسفی به بحث بگذارد و سویه‌های متفاوت و مشابهِ آن را با آن‌چه که معمولاً تئاتر یا درام می‌نامیم، واکاوی کند. بنابراین ما درصدد هستیم تعزیه را در چارچوبی تازه تحلیل کرده و ظرفیت‌های آن را با توجه مباحث جدیدِ نظری در باب تئاتر آشکار نماییم. به عبارت دیگر، ما در این مقاله به دنبال نقطۀ تلاقیِ تعزیه و مباحث فلسفۀ تئاتر هستیم، مباحثی که در ادبیات پژوهشیِ ما تا حد زیادی مغفول مانده است آن هم بدون این که هیچ یک از دو حوزه، یعنی تعزیه و درام به معنای مدرن، را به یکدیگر تقلیل دهیم.

Keywords