تحلیل انتقادی اندیشه جبر و تفویض با تأکید بر دعاهای صحیفه سجادیه

Articles in Press

Document Type : Original Article

Author

دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

10.22081/jti.2025.71916.1079

Abstract

مسألة جبر و اختیار و نقش انسان در خلق اعمال یکی از قدیمی‌ترین مسائل اعتقادی است که در مواجه با آن سه رویکرد کلامی جبر، تفویض و أمر بین الأمرین مطرح شده است؛ متکلمان امامیه به تبعیت از پیشوایان دینی رویکرد سوم را پذیرفته و برای اثبات و تبیین آن از ادلة عقلی و نقلی متعددی بهره جسته و به نقد دو رویکرد دیگر پرداختنه‌اند. هر چند پیرامون بررسی انتقادی اندیشة جبر و تفویض کتاب‌ و مقالات مختلفی تحریر شده است، ولی آنچه این پژوهش را متمایز می‌سازد بررسی انتقادی آنها با بررسی تحلیلی دعاهای صحیفة سجادیة است که به نوبة خود از نوآوری در حوزة مباحث اعتقادی برخوردار است. در فرجام این تحقیق معلوم می‌گردد که اختیار و اراده از ویژگی‌های مهم انسان است که در طول اراده و قدرت پروردگار قرار دارد و انسان با بهره گرفتن از آن فاعل مباشر فعل به شمار می‌رود. در این پژوهش، از روش توصیفی-تحلیلی بهره گرفته شده و داده‌ها با اتکا به منابع کتابخانه‌ای و اسنادی گردآوری و بررسی شده‌اند.

Keywords

Theosophia Islamica

Articles in Press, Accepted Manuscript
Available Online from 21 May 2025

Files

Share

How to cite

Statistics